Xeno-oestrogenen ("vreemde oestrogenen") zijn synthetische verbindingen die het gedrag van natuurlijke oestrogenen in het lichaam nabootsen. Ze zijn een onderwerp van toenemende bezorgdheid geworden in zowel de wetenschappelijke als de gezondheidsbewuste gemeenschap. Wat zijn xeno-oestrogenen precies, waar komen ze vandaan en hoe beïnvloeden ze ons lichaam, met name ons testosterongehalte?
Xeno-oestrogenen begrijpen
Wat zijn xeno-oestrogenen?
Deze vreemde oestrogenen zijn een soort xenohormonen die oestrogeen nabootsen door zich te binden aan oestrogeenreceptoren in onze cellen, wat het hormonale evenwicht kan verstoren en tot tal van gezondheidsproblemen kan leiden.
Ze zijn aanwezig in alledaagse producten zoals cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten, schoonmaakmiddelen en zelfs sommige kledingstukken. De meest directe manier waarop ze ons lichaam binnenkomen, is echter via voedsel en water, een manier waarop ze zich niet laten tegenhouden!
In tegenstelling tot natuurlijke oestrogenen worden xeno-oestrogenen niet zo gemakkelijk door het lichaam afgebroken en kunnen ze zich dus in de loop van de tijd ophopen, wat leidt tot een hoger dan normaal oestrogeengehalte. De waarneming door het lichaam van deze hoger dan normale oestrogeengehaltes en de reactie om zich aan te passen, zijn volgens de theorie de oorzaak van de ongewenste effecten van deze xeno-oestrogenen.
Het effect van xeno-oestrogenen op het testosterongehalte
Xeno-oestrogenen worden geclassificeerd als hormoonontregelaars, wat betekent dat ze het hormonale systeem van het lichaam kunnen nabootsen of verstoren. Wat testosteron betreft, kunnen xeno-oestrogenen de productie en werking ervan op een aantal belangrijke manieren verstoren.
Nabootsing van oestrogeen
Vanwege hun vergelijkbare moleculaire structuur met natuurlijk voorkomend oestrogeen, binden xeno-oestrogenen zich aan de receptoren in het lichaam en activeren deze, wat leidt tot een overstimulatie van oestrogene routes. Het is moeilijk te voorspellen wat het directe gevolg van een dergelijke oestrogene reactie zou zijn, maar we weten wel dat veel weefsels in het lichaam gevoelig zijn voor zelfs de kleinste veranderingen in oestrogeengehaltes.
Interferentie met de testosteronproductie
Testosteron wordt voornamelijk geproduceerd in de Leydig-cellen van de testikels bij mannen en in de eierstokken bij vrouwen, zij het in veel kleinere hoeveelheden. Naast de vele gezondheidsvoordelen speelt testosteron ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van bot- en spiermassa. Bovendien heeft testosteron niet alleen een directe invloed op het libido en de stemming, maar ook op het verbale geheugen en het denkvermogen. Een verhoging van het testosterongehalte kan daarom veel voordelen hebben voor de kwaliteit van leven, zoals een gezonde balans tussen spiermassa en lichaamsvet, een gezond hart, sterkere botten, enz.
Interacties tussen testosteron en oestrogeen
Het endocriene systeem in het menselijk lichaam streeft naar een perfect evenwicht tussen de vele hormonen. Testosteron en oestrogeen zijn met elkaar verbonden via een enzym dat aromatase wordt genoemd. Dit enzym, dat in verschillende weefsels in het lichaam voorkomt, waaronder de hersenen, het vetweefsel, de huid en de bloedvaten, zet testosteron om in estradiol, een vorm van oestrogeen.
Het lichaam gebruikt feedbackmechanismen om de hormoonspiegels te reguleren. Wanneer het testosterongehalte hoog is, verminderen de hypothalamus en de hypofyse de productie ervan. Omdat oestrogeen wordt omgezet uit testosteron, probeert het lichaam op dezelfde manier het oestrogeengehalte te verlagen door de productie van testosteron te remmen. Deze feedbackloop zorgt voor een gezond hormoonhuishouding, maar helaas verstoren hormoonontregelaars, zoals xeno-oestrogenen, waarvoor ons lichaam niet is ontworpen, deze balans.
SHBG is een eiwit dat zich bindt aan geslachtshormonen in het bloed, waaronder testosteron. Veranderingen in SHBG-niveaus kunnen de hoeveelheid vrij (actief) testosteron in het lichaam beïnvloeden. Sommige studies suggereren dat xeno-oestrogenen de productie van SHBG kunnen verhogen, wat zou leiden tot minder vrij testosteron. Sommige dierstudies suggereren dat xeno-oestrogenen een direct toxisch effect kunnen hebben op de testikels, wat leidt tot een verminderde testosteronproductie. Hoewel deze mechanismen een algemeen inzicht geven in hoe xeno-oestrogenen de testosteronspiegel kunnen beïnvloeden, kunnen de exacte effecten variëren op basis van factoren zoals het specifieke type xeno-oestrogeen, de duur en omvang van de blootstelling en individuele fysiologische verschillen. Flessenwater is een veelvoorkomende bron van xeno-oestrogenen. Deze synthetische verbindingen kunnen uit het plastic van de flessen in het water terechtkomen, vooral wanneer de flessen worden blootgesteld aan hitte of zonlicht. Een van de meest voorkomende xenoestrogenen in plastic flessen is bisfenol A (BPA). BPA wordt gebruikt bij de productie van polycarbonaatplastic, dat veel wordt gebruikt in verpakkingen voor voedingsmiddelen en dranken, waaronder waterflessen. Studies hebben aantoonbare hoeveelheden BPA in flessenwater aangetoond, waarbij de hoeveelheid varieert afhankelijk van factoren zoals de leeftijd van de fles, de temperatuur waarbij deze is bewaard en de zuurgraad van het water. Zelfs in lage concentraties kan BPA de structuur en functie van oestrogeen nabootsen, waardoor het hormonale evenwicht kan worden verstoord en er nadelige gevolgen voor de gezondheid kunnen optreden. Leidingwater kan ook xeno-oestrogenen bevatten. Deze verbindingen kunnen via verschillende routes in de watervoorziening terechtkomen, waaronder landbouwafval, industrieel afval en huishoudelijk afvalwater. Naast BPA zijn andere veel voorkomende xeno-oestrogenen in leidingwater ftalaten (gebruikt in PVC-buizen), pesticiden en geneesmiddelen die niet volledig zijn verwijderd tijdens de afvalwaterzuivering. Chloor, een veelgebruikt middel voor waterzuivering, kan bijvoorbeeld reageren met natuurlijke organische stoffen en zo verbindingen vormen die bekend staan als desinfectiebijproducten, waarvan sommige xeno-oestrogene eigenschappen hebben. Het opsporen en kwantificeren van xeno-oestrogenen in leidingwater kan een uitdaging zijn vanwege de grote verscheidenheid aan mogelijke bronnen en de complexe mengsels van chemicaliën die aanwezig kunnen zijn. Studies hebben echter de aanwezigheid van deze verbindingen in leidingwatermonsters uit verschillende locaties bevestigd, wat de noodzaak van verbeterde waterzuiveringsmethoden om de blootstelling te verminderen onderstreept. Naast flessenwater en leidingwater kunnen xeno-oestrogenen ook worden aangetroffen in diverse huishoudelijke artikelen, waaronder plastic waterkokers en andere voedsel- en drankverpakkingen. Net als bij flessenwater kunnen deze stoffen uit het plastic lekken en in het voedsel of de drank terechtkomen, vooral wanneer het plastic wordt verwarmd, ongeacht of het op de markt wordt gebracht als hittebestendig. Terwijl onderzoekers zich blijven verdiepen in de complexe kwestie van xeno-oestrogenen en hun langetermijneffecten op het endocriene systeem, blijft één ding duidelijk: ze zoveel mogelijk vermijden is essentieel. Ons Sküma®-systeem biedt een eenvoudige manier om ervoor te zorgen dat het water dat u drinkt geen BPA, chloor en andere oestrogeenachtige verontreinigingen bevat, dankzij ons geavanceerde 3-fasen omgekeerde osmose-filtratieproces. Nadat uw water van alle verontreinigingen is gezuiverd, voegt een Infusion™ naar keuze essentiële mineralen en vitamines toe om uw water om te zetten in de gezondste drank die u zich kunt wensen.Verandering van geslachtshormoonbindend globuline (SHBG)
Directe invloed op de testiculaire functie
De aanwezigheid van xeno-oestrogenen in uw water
Xenoestrogenen in flessenwater
Xenoestrogenen in leidingwater
Xenoestrogenen in plastic waterkokers en andere huishoudelijke artikelen
Conclusie
